Kone Boung Sat

ကုန္းေဘာင္ဆက္လူ၀င္စားမ်ား

-----

ေမာင္သန္းေဆြ(ထား၀ယ္)

စာေရးသူရန္ကုန္ေရာက္လွ်င္ လူ၀င္စားမ်ား အေၾကာင္း စာအုပ္မ်ား ေရးသားထုတ္ေ၀ ေနသည္႔ စာေရးဆရာတိုးထက္ႏွင္႔ လူ၀င္စားသုေတသီကိုျမင္႔ေအာင္တို႔ အိမ္ကို လာေလ႔႐ွိပါသည္။ သည္ တစ္ေခါက္လာစဥ္ ကိုျမင္႔ေအာင္က ထူးထူးျခားျခားေမးခြန္း ေမးခဲ႔သည္။

*ဆရာသုေတသနျပဳေနတဲ႔ ကုန္းေဘာင္အလြန္က ကုန္းေဘာင္ဆက္ေတြထဲမွာ လူ၀င္စားေတြ မ႐ွိဘူးလား ဆရာ*

*႐ွိတာေပါ႔ ၊ အမ်ားၾကီး ေတြ႔ရ ၾကဳံရ သိရဖူးတယ္*

*ဘယ္သူေတြလဲ ဆရာ*

*ဘယ္သူေတြလဲလို႔ ေျပာရရင္ေတာ႔ ကုန္းေဘာင္အလြန္ မတိုင္မီ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး လက္ထက္ေတာ္ကတည္းက သမီးေတာ္ စလင္းစုဖုရားကစၿပီး ေျပာရလိမ္႔မယ္ထင္တယ္*

*ဒိအရင္ကေရာ ကုန္းေဘာင္ဆက္ထဲမွာ လူ၀င္စားေတြ မ႐ွိဘူးလား*

*႐ွိမွာေပါ႔ ၊ ဒါေပမယ္႔ လက္လွမ္းမွီရာကစၿပီး ေျပာရတာေလ*

*ေျပာျပပါဆရာရယ္*

*ေျပာရရင္ေတာ႔ အ႐ွည္ၾကီးေပါ႔*

*ဒီလိုလုပ္ပါလားဆရာ၊ ဒီအေၾကာင္းကို စာေရးေပးပါလား*

ဟု ဆရာတိုးထက္က၀င္ေျပာပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဆရာတိုးထက္ႏွင္႔ ကိုျမင္႔ေအာင္တို႔ သိခ်င္သည္႔ ကုန္းေဘာင္ဆက္လူ၀င္စားမ်ားအေၾကာင္းကို မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး လက္ထက္ေတာ္၊ သမီးေတာ္ စလင္းစုဖုရားမွစ၍ ေျပာရမည္ျဖစ္ပါသည္။

မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးတြင္ လင္ပန္းတိုက္စား မိဖုရားဟု ႐ွိခဲ႔သည္။ မင္းသားဘ၀ကတည္းက (၁၂၀၈)ခုႏွစ္တြင္ သိမ္းပိုက္ခဲ႔သည္။ မဂၤလာအိမ္ေတာ္ပါျဖစ္သည္။ ၎လင္ပန္းတိုက္စား မိဖုရားသည္ ပုဂံမင္းလက္ထက္ေတာ္၊ ကေနာင္၊ ျမန္ေအာင္ ျမိဳ႕သူၾကီး (ေနာင္ႏွစ္ျမိဳ႕၀န္)စည္သူရာဇ ေ႐ႊေတာင္ဘြဲ႔ခံဦးသာျဖဴ၏ သမီးျဖစ္သည္။ ညီမေတာ္အရင္းမွာ မင္းတရားၾကီး၏ သက္ပန္း႐ြာစားမိဖုရားျဖစ္လာသည္။ ေမာင္ေတာ္အရင္း ႏွစ္ေယာက္႐ွိခဲ႔ရာ မင္းလွသမိန္ေထာရာဇာဘြဲ႔ခံ ေရနံ႔သာျမိဳ႕စား၊ ကသည္းျမင္း၀န္ ဦးေ႐ႊေမာင္ႏွင္႔ စလင္းႏွင္႔ က်ပင္း ႏွစ္ျမိဳ႕၀န္မင္းၾကီး မဟာသမိန္ေလာတို႔ျဖစ္သည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ ေျမာက္နန္းေတာ္မိဖုရားၾကီး (ခင္သဲ)သည္လည္း လင္ပန္းမိဖုရားႏွင္႔ ဖေအတူမေအကြဲ အစ္မျဖစ္သည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ သရစိမ္းတိုက္စား မိဖုရားသည္လည္း လင္ပန္းမိဖုရားႏွင္႔ မေအတူ ဖေအကြဲညီမျဖစ္ျပန္သည္။

မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး အထြဋ္အျမတ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ လင္ပန္းမိဖုရားသည္ ပထမသီရိသုစိတၱစႏၵာမေဟဘြဲ႔ႏွင္႔ မိဖုရားလတ္အဆင္႔ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္သူသီရိစႏၵာေဒ၀ီဘြဲ႔ျဖင္႔ ေဒ၀ီအဆင္႔မိဖုရားျဖစ္လာသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးႏွင္႔ လင္ပန္းမိဖုရားတို႔၌ သားေတာ္ သမီးေတာ္(၅)ပါး ထြန္းကားခဲ႔ရာ စလင္းစုဖုရားမွာ အၾကီးဆုံးျဖစ္၍ (၁၂၀၉)ခုႏွစ္ဖြားျဖစ္သည္။ ၎ေအာက္ ေမာင္ေတာ္ႏွစ္ပါး အဖတ္မတင္ခဲ႔ေပ။ (၁၂၁၅)ခုႏွစ္တြင္ ေမာင္ေတာ္က်ပင္းမင္းသားႏွင္႔(၁၂၁၈)ခုႏွစ္တြင္ ေမာင္ေတာ္ရေနာင္မင္းသားတိုကို ဖြားျမင္ခဲ႔သည္။ စလင္းစုဖုရား၏ငယ္မည္မွာ မယ္မ်ဳိးမြန္ျဖစ္သည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး ရတနာသိဃၤျမိဳ႕ေတာ္၌ မင္းဧကရာဇ္အျဖစ္ေရာက္ေတာ္မူေသာအခါ သမီးေတာ္ကို ေ႐ႊကူျမိဳ႕ကိုအသုံးကံေကြၽးေပးသည္။ သီရိသုရတနာ၀တီဘြဲ႔ရသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေ႐ႊကူျမိဳ႕ႏွင္႔လဲ၍ စလင္းျမိဳ႕ကို သနားေတာ္မူျခင္းခံရသည္။ မယ္ေတာ္လင္ပန္းမိဖုရား၏ အစ္မေတာ္ေျမာက္နန္းမိဖုရားၾကီး ၊ သားေတာ္ သမီးေတာ္ မထြန္းကားသည္႔အတြက္ စလင္းစုဖုရားကို သမီးေတာ္အျဖစ္ ေမြးစားခဲ႔သည္ဟုဆိုသည္။ အရပ္သူမိဖုရားမ်ားမွ ဖြားျမင္ေသာ သမီးေတာ္ျဖစ္လင္႔ကစား မင္းေသြးပါေသာမိဖုရားမ်ားမွ ဖြားျမင္ေတာ္မူေသာ သမီးေတာ္မ်ားနည္းတူ *စုဖုရား* ဟုေခၚေ၀ၚၾကရသျဖင္႔ စလင္းစုဖုရားဟုတြင္ျခင္းျဖစ္သည္။ စလင္းစုဖုရားကို မင္းတရားၾကီးက သူ၏မယ္ေတာ္၀င္စားသည္ဟု အယုံအၾကည္႐ွိသည္ဆိုသည္။ အျခားသမီးေတာ္မ်ားထက္ သာလြန္ထူးျမတ္လြန္ကဲေသာ *သုသီရိျမတ္စြာရတနာေဒ၀ီ*ဟူေသာဘြဲ႔ကို ေပးသနားေတာ္မူသည္႔အျပင္ ညီေတာ္အိမ္ေ႐ွ႕မင္း နတ္႐ြာစံေတာ္မူၿပီးေနာက္ မင္းတစ္ဆက္လွ်င္ တစ္ပါးသာေျမွာက္စားျမဲျဖစ္သည္႔ ပင္တိုင္စံမင္းသမီးအျဖစ္ ထားေတာ္မူျခင္းခံရသည္။ *ပင္တိုင္စံ* အဓိပၸာယ္မွာ မင္းတရားၾကီး၏ အ႐ိုက္အရာကို ဆက္ခံသည္႔ ေနာက္မင္းႏွင္႔ ထီးျဖဴေအာက္တြင္ အတူယွၪ္တြဲကာ မိဖုရားေခါင္ၾကီးအရာကိုယူရမည္႔သူဟု ၾကိဳတင္သတ္မွတ္ေၾကညာထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ (၁၂၃၈)ခုႏွစ္တြင္ ေနရဥၥရ႐ြာကို ထီးမိုးယၪ္ခံေပးသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔လြန္ကဲစြာအေရးေပးျခင္း ခံရမႈေၾကာင္႔ သူ၏ သမီးေတာ္မ်ားကိုသာ မိဖုရားေခါင္ၾကီးျဖစ္ရန္ မွန္းထားေသာ အလယ္နန္းမိဖုရားၾကီး (ထိုစဥ္က ဆင္ျဖဴမ႐ွင္ဘြဲ႔မရေသး)ႏွင္႔ အျခားသမီးေတာ္ၾကီးၾကီးမားမား႐ွိၾကသည္႔ မိဖုရားၾကီးမ်ားက စလင္းစုဖုရားအေပၚအတြင္း ၾကိတ္ခါ မလိုမုန္းထား႐ွိၾကသည္။

စလင္းစုဖုရားကို မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးက သူ၏မယ္ေတာ္ (သာယာ၀တီမင္း၏ ေတာင္ေဆာင္ေတာ္မိဖုရား)၀င္စားသည္ဟု ယုံၾကည္သည္ႏွင္႔ပတ္သတ္၍ အရာၾကီး ဦးျမေကတု၏ *သီလ႐ွင္ထိပ္ထား*စာအုပ္တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္း အခ်ဳိ႕မွာ စၾကာေဒ၀ီမိဖုရားေခါင္ၾကီးက လုပ္ၾကံထားသေရာင္ျဖစ္ေနပါသည္။ စၾကာေဒ၀ီမိဖုရားေခါင္ၾကီးက မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးထံေတာ္မွ မယ္ေတာ္ဘုရားၾကီး၏ လက္၀တ္ရတနာေတာ္မ်ား၊ ၀တ္လဲေတာ္မ်ားကို စလင္းစုဖုရားအား တိတ္တဆိတ္ျပထားေတာ္မူၿပီးမွ ေနာက္ပိုင္းအမ်ားေ႐ွ႕တြင္ မယ္ေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ၀တ္လဲေတာ္မ်ားႏွင္႔ လက္၀တ္ရတနာေတာ္မ်ားကို အလားတူအျခားပစၥည္းမ်ားမွ စလင္းစုဖုရားက ေ႐ြးထုတ္ျပသရေလဟန္၊ ဤသုိ႔ျဖင္႔ အျခားမိဖုရားမ်ားႏွင္႔ သမီးေတာ္မ်ားက စလင္းစုဖုရား၏ အျပဳအမူမ်ားကို ရင္သပ္႐ွဳေမာအံ႔ဩၾကၿပီး မယ္ေတာ္မိဖုရားၾကီး၀င္စားေတာ္မူသည္ဆိုသည္ကို ယုံၾကည္ၾကရေလဟန္ ေရးသားထားသည္ကို ဖတ္႐ွဳရပါသည္။

စလင္းစုဖုရား၊ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏မယ္ေတာ္မိဖုရားၾကီး၀င္စားသည္ဆိုသည္မွာ လုပ္ၾကံမႈမဟုတ္ပါ။ မင္းတရားၾကီးကိုယ္ေတာ္တိုင္ ယုံၾကည္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ယုံၾကည္ရန္လည္း အေထာက္အထားမ်ားစြာ႐ွိသည္ဟုဆိုပါသည္။ စလင္းစုဖုရားေတာင္းပန္ေတာ္မူ၍ ေရးရသည္ဆိုေသာ ေယာမင္းၾကီး ဦးဖိုးလႈိင္ေရးသည္႔ *ကာယႏုပႆနာ*က်မ္းအဆုံးတြင္ ေယာမင္းၾကီးက စလင္းစုဖုရားသည္ ဇာတိသယဉာဏ္ရသည္ဟု အတိအလင္းေရးသားေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ဇာတိသယဉာဏ္ရသည္ဟု ဆိုသည္မွာ လူ၀င္စားျဖစ္သည္ဆိုသည္ကို ဆိုလိုျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ စလင္းစုဖုရား မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး မယ္ေတာ္ၾကီး၏ လက္၀တ္ရတနာေတာ္မ်ား၊ ၀တ္လဲေတာ္မ်ားကို မွတ္မိေတာ္မူ၊ ေ႐ြးခ်ယ္ေတာ္မူျပသည္ဆိုသည္မွာ လုပ္ၾကံဖန္တီးမႈ မဟုတ္။ အမွန္တကယ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိမွီသူမ်ားေျပာၾကားသည္ကိုၾကားရဖူးပါသည္။ ေယာမင္းၾကီး ဦးဖိုးလႈိင္ကဲ႔သို႔ေသာ ပညာ႐ွိၾကီးတစ္ဦး၏ ေရးသားမႈကို အထူးဂ႐ုျပဳရပါမည္။

မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးသည္ သားေတာ္မ်ားအနက္ စလင္းစုဖုရား၏ေမာင္ေတာ္ က်ပင္းမင္းသားကို အခ်စ္ဆုံးျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ လက္ထက္ေတာ္ၾကီး (မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ လက္ထက္ေတာ္)က နန္းေတာ္ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ *သားက်ပင္း၊သမီးစလင္း* ဟူေသာအဆို တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ခဲ႔ဖူးပါသည္။ က်ပင္းမင္းသားကို တမာပင္တိုက္စားမိဖုရားသီရိပဘာမေဟတြင္ျမင္သည္႔ ကြပ္႐ြာထိပ္ေခါင္တင္ ႏွင္႔ စုံဖက္ေပးေတာ္မူရာ သားေတာ္ေလးတစ္ပါး ဖြားျမင္ခဲ႔သည္။ စေလျမိဳ႕ကိုစားရသည္႔ စေလျမိဳ႕စားမင္းသားေလးျဖစ္ေသာ္လည္း *ဘိုးေတာ္ခ်စ္*ဟုသာအမည္တြင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီးက ေျမးေတာ္မ်ားအနက္ အခ်စ္ဆုံးျဖစ္၍ဟုဆိုသည္။ လင္ပန္းတိုက္စားမိဖုရားမွ ဖြားျမင္ေတာ္မူေသာ သမီးေတာ္၊သားေတာ္ႏွင္႔ေျမးေတာ္မိသားစု အေပၚတြင္ မင္းတရားၾကီး၏ ေမတၱာေတာ္ထူးကဲစြာစုပုံေနျခင္းမွာ စဥ္းစားစရာပင္ျဖစ္ေတာ႔သည္။ မင္းတရားၾကီးက သူ၏မယ္ေတာ္၀င္စားသည္ဟု ယုံၾကည္ေတာ္မူ၍ အခ်စ္ဆုံးျဖစ္ရသည္႔ သမီးေတာ္စလင္းစုဖုရားႏွင္႔ႏြယ္ၿပီး ၎မိသားစုအေပၚတြင္ ေမတၱာေတာ္ထူးကဲစြာစုပုံေနျခင္းေပလားဟုလည္း ေတြးေတာစရာျဖစ္သည္။ သို႔ေၾကာင္႔ပင္ သကၠရာဇ္(၁၂၄၀)ခုႏွစ္၊ သီေပါမင္းနန္းတက္သည္႔ အေရးအခင္းတြင္ ဤမိသားစုသည္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ရေလသည္။

မင္းတရားၾကီးနတ္ျပည္စံျပီးေနာက္ အေလာင္းေတာ္ကို အုတ္နန္းျပသာဒ္၌ ဂူသြင္းသၿဂၤိဳဟ္ေတာ္မူၿပီးသည္ႏွင္႔ စလင္းစုဖုရားသည္ ရည္႐ြယ္ရင္း႐ွိသည္႔အတိုင္း သူ၏အပ်ဳိေတာ္မ်ားႏွင္႔ သီလ႐ွင္ဘ၀သို႔ကူးေျပာင္းေတာ္မူလိုက္သည္။ ပင္တိုင္နန္းမွဆင္းကာ သူ၏ကုသိုလ္ေတာ္ စလင္းေက်ာင္း၀င္းအတြင္း ဇရပ္တစ္ေဆာင္တြင္ သြားေရာက္ေနထိုင္ေတာ္မူသည္။ ဤသို႔ျပဳမူေဆာင္႐ြက္လိုက္ျခင္းသည္ ထိုအခ်ိန္က နန္းတြင္းေရးအရ ၎အတြက္ အေကာင္းဆုံးေဆာင္႐ြက္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ႔သည္။ သို႔ေသာ္ မယ္ေတာ္လင္ပန္းမိဖုရားႏွင္႔ ေမာင္ေတာ္က်ပင္းမင္းသားတို႔မွာ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံၾကရသည္။ ေမာင္ေတာ္အရင္း ရေနာင္မင္းသားႏွင္႔ ေျမာက္သားေတာ္ၾကံညွပ္မင္းသမီး၊ ၎တို႔၏ သမီးေတာ္ႏွစ္ပါး၊ သားေတာ္ႏွစ္ပါးသည္လည္းေကာင္း ၊ ဦးရီးေတာ္ ေရနံ႔သာစားမင္းသား ဦးေ႐ႊေမာင္သည္လည္းေကာင္း ေဖ်ာက္ဖ်က္စီရင္ျခင္းခံၾကရသည္။ စလင္းစုဖုရားသည္ သကၠရာဇ္(၁၂၄၁)ခု၊နတ္ေတာ္လတြင္ ကံကုန္ေတာ္႐ွာသည္။ သက္ေတာ္(၃၃)ႏွစ္ သာ႐ွိပါေသးသည္။ စလင္းစုဖုရား၏ လူ၀င္စားမႈကိစၥတြင္ ယခင္ဘ၀က၀င္စားသူမွာ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ မယ္ေတာ္ (သာယာ၀တီမင္း၏ ေတာင္ေဆာင္ေတာ္မိဖုရား)ျဖစ္ၿပီး ယခုဘ၀တြင္ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ သမီးေတာ္လာျဖစ္ရေလသည္။

-----

စာေရးသူသိေသာ ကုန္းေဘာင္လူ၀င္စားထဲမွ ဒုတိယလူ၀င္စားမႈမွာ အိမ္ေတာ္ဆက္ထဲမွျဖစ္ပါသည္။ ယခင္ဘ၀မွ၀င္စားသူမွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းႏွင္႔ ေျမာက္ေဆာင္ခင္ ေက်း႐ြာတို႔၏ ဒုတိယသမီးေတာ္ ေတာင္ညဳိမင္းသမီးျဖစ္ၿပီး ယခုဘ၀တြင္ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း၏ေျမးေတာ္ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီး ျဖစ္လာပါသည္။ ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇ၀င္ေတာ္ၾကီးတြင္ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း၏ သမီးေတာ္(၅၂)ပါး ႐ွိသည္ဟုျပထားပါသည္။ အိမ္ေ႐ွ႕သမီးေတာ္မ်ား အေရအတြက္ႏွင္႔ပတ္သက္၍ မူကြဲအမ်ဳိးမ်ဳိး႐ွိသည္။ ဤအေရအတြက္မ်ားတြင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ကံကုန္ေတာ္မူသြားၾကသူမ်ားလည္းပါသည္။ သက္႐ွိထင္႐ွား႐ွိသည္မွာ (၃၉)ပါးသာျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔ အနက္မွ ယခုေဖာ္ျပမည္႔လူ၀င္စားမႈသည္ အိမ္ေ႐ွ႕မင္း၏ သမီးေတာ္ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္ႏွင္႔ ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္တို႔ႏွင္႔ ပတ္သက္ေနပါသည္။ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းသား၏ ကိုယ္လုပ္ေတာ္မ်ားထဲတြင္ အိမ္ေ႐ွ႕မိဖုရား လႈိင္ထိပ္ထားေအာက္ (အျခားကိုယ္လုပ္ေတာ္မ်ားထဲတြင္အဆင္႔အျမင္႔ဆုံး) ကိုယ္လုပ္ေတာ္ေျမာက္ခင္ေက်းဟု႐ွိသည္။ ခင္ေက်းသည္ ဒီပဲယင္းျမိဳ႕၀န္ ဦးမွန္း၏ သမီးျဖစ္သည္။ တက္ေသးအင္းထဲတြင္႐ွိေသာ သာယာကုန္းဟုေခၚသည္႔ တံငါ႐ြာကေလးကို အသုံးကံေကြၽးခံရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ခင္ေက်းကို သာယာကုန္းသခင္ၾကီးဟုလည္းေခၚသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အိမ္ေ႐ွ႕မင္း၏ အျခားကိုယ္လုပ္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ေသာ ဥယ်ာၪ္ေတာ္သခင္က သာယာကုန္းသခင္ ခင္ေက်းကို *သူစားရတာက ျမဳံးကိုးလုံးပါေအ* ဟုႏွိမ္၍ခ်ဳိးခ်ဳိးဖဲ႔ဖဲ႔ေျပာခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္သာယာကုန္းသခင္ၾကီးခင္ေက်းသည္ သီရိသခၤါမေဟဘြဲ႔ခံရသည္။ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းထီးနန္းဆက္ခံသည္႔အခါ ေျမာက္နန္းမိဖုရားျဖစ္မည္ဟု သတင္းေျပးေနသူလည္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေ႐ွ႕မင္းႏွင္႔ ခင္ေက်းတို႔မွ သားေတာ္သမီးေတာ္(၅)ပါးထြန္းကားသည္။ ပတိမ္းျမိဳ႕စား၊ေတာင္ညဳိျမိဳ႕စားမင္းသမီး ၊ ပထမ ရန္ေအာင္ျမင္ျမိဳ႕စားမင္းသမီး၊ စမၸာယ္နဂိုရ္ျမိဳ႕စားမင္းသမီးႏွင္႔ တိုင္တားျမိဳ႕စားမင္းသမီးတုိ႔ျဖစ္သည္။

ဒုတိယသမီးေတာ္ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္သည္ သီရိသဒၵါ၀တီဘြဲ႔ခံသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားၾကီး၏ သားေတာ္ၾကီး ျမင္ကြန္းျမိဳ႕စားမင္းသား သီရိဓမၼရာဇာႏွင္႔စုံဖက္ခဲ႔သည္။ သမီးေတာ္ႏွစ္ပါးထြန္းကားရာ သမီးေတာ္ၾကီးမွာ ငယ္ကလြန္သည္။ သမီးေတာ္ကေလး(ငယ္နာမည္မခင္ေလး)သည္ ေခါင္ဖုရားျဖစ္လာသည္။(ျမင္းခုံတုိင္မင္းသားႏွင္႔ ကိုယ္လုပ္ေတာ္ခင္ေလးဖုရားတို႔၏ သားေတာ္ၾကီး ထိပ္တင္ၾကီးႏွင္႔ ျပန္လည္စုံဖက္သည္။) (၁၂၂၈)ခု၊ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတိုင္အေရးေၾကာင္႔ ျမင္ကြန္းညီေနာင္ ေအာက္ျပည္ေအာက္႐ြာသို႔ထြက္ေျပးရေသာအခါ ေျမာက္သားေတာ္ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္သည္ သမီးေတာ္ကေလးႏွင္႔အတူ မႏၱေလး နန္းထက္တြင္က်န္ခဲ႔သည္။ ျမင္ကြန္ျမင္းခုံတိုင္အေရးေၾကာင္႔ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း နတ္႐ြာစံရေလရာ အိမ္ေ႐ွ႕ေတာ္ဆက္မ်ားသည္ ထိုမင္းသားႏွစ္ပါးအား အလြန္မုန္းတီးနာက်ည္းသည္ဟုဆိုသည္။ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္မွာမူ လင္သားျဖစ္ေန၍ ေအာက္ျပည္ေအာက္႐ြာတြင္ ျမင္ကြန္းမင္းသား ေဘးရန္ကင္းေ၀းေစရန္ ဆုေတာင္းေလ႔ ႐ွိသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဤသို႔ေတာင္ညဳိ ထိပ္ေခါင္တင္၏ အျပဳအမူကို အိမ္ေ႐ွ႕မင္းသမီးေတာ္မ်ားက ကိုယ္႔ခမည္းေတာ္ သတ္သူအား ေဘးရန္ကင္းေ၀းေအာင္ ဆုေတာင္းရပါမည္လားဟု မေက်မနပ္႐ွိၾကသည္။ ထုိသူမ်ားအထဲတြင္ ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္သည္ အကဲဆုံးဟုဆိုသည္။

ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္ဆိုသူမွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းႏွင္႔ ေဆာင္ရကိုယ္လုပ္ေတာ္သခင္ၾကီး ခင္ဖဲ႔တို႔မွဖြားေတာ္မူေသာသမီးေတာ္ျဖစ္သည္။ ေကာင္းတုံျမိဳ႕ကို အသုံးခံေကြၽးခံရၿပီး သုသီရိသာမာ၀တီဘြဲ႔အမည္ခံသည္။ ငယ္မည္မွာ မယ္ေဆြဂုံဟုေခၚသည္။ ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္သည္ အစ္မေတာ္ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္ အေဆာင္သို႔လာၿပီး-

*အမေလး … အဇာတသတ္မၾကီးရဲ႕၊ ကိုယ္႔ခမည္းေတာ္သတ္သူကိုမ်ား ေဘးရန္ကေ၀းေအာင္ ဆုေတာင္းေနရေသးသတဲ႔လား* ဟုရန္ေတြ႔ေျပာ ေျပာေလ႔႐ွိသည္ဟုဆိုပါသည္။ အစ္မေတာ္ၾကီးမ်ားျဖစ္သည္႔ ပထမရန္ေအာင္ျမင္မင္းသမီး၊ စမၸာယ္နဂိုရ္မင္းသမီး၊ ဆားလင္းၾကီးမင္းသမီး၊ မင္းျပင္မင္းသမီးတို႔က ဤကဲ႔သို႔မေျပာမဆို ၊ ရန္မေတြ႔ရေလေအာင္ဆုံးမေသာ္လည္းမရဟု ဆိုပါသည္။ သို႔ႏွင္႔ပင္ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္ သီရိသဒၵါ၀တီသည္ ခမည္းေတာ္အတြက္လည္းစိတ္မေကာင္း၊ လင္သားအတြက္လည္းပူေဆြးရႏွင္႔ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾကျဖစ္ကာ ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတုိင္ အေရးေတာ္ပုံျဖစ္ၿပီး (၂)ႏွစ္ခန္႔အၾကာ (၁၂၃၀)ျပည္႔ႏွစ္တြင္ ကံကုန္ေတာ္မူသြားပါသည္။

ပါေတာ္မူၿပီးေနာက္ အိမ္ေ႐ွ႕ဘုရားသမီးေတာ္ ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္သည္ အရပ္သားဦးခင္ဆိုသူႏွင္႔လက္ဆက္ခဲ႔သည္။ (၁၂၅၁) ခုႏွစ္တြင္ သမီးေတာ္ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးကို ဖြားသည္။ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးေအာက္ ေကာင္းတုံထိပ္တင္ကေလးဟုေခၚေသာ သားေတာ္တစ္ပါးဖြားေသးသည္။ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးသည္ သမီးဦးျဖစ္ေပရာ ဖခင္ဦးခင္ႏွင္႔ မယ္ေတာ္ ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္တို႔က အလြန္အလိုလိုက္ခဲ႔သည္ဟုဆိုပါသည္။ ထိုစဥ္က ေမာင္ေတာ္ေကာင္းတုံထိပ္တင္ကေလးလည္း မေမြးေသးေပရာ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးမွာ ကစားေဖာ္မ႐ွိဘဲ တစ္ဦးတည္းကစားရသည္ဟုဆိုပါသည္။ မိဘမ်ားက တစ္ဦးတည္းေသာ သမီးေတာ္ေလးကို အတိုင္းအဆမ႐ွိ မုန္႔ပဲသားေရစာစားရန္ေပးေသာ္လည္း ႐ုတ္တရက္မစားဘဲ *ဒါက ပတိမ္းေနာင္ေတာ္အတြက္တစ္ပုံ ၊ ဒါက စမၸာယ္နဂိုရ္ကေလး အတြက္ တစ္ပုံ၊ ဒါက တိုင္းတားေမာင္ေတာ္ေလးအတြက္ တစ္ပုံ* စသည္ျဖင္႔ ေ၀ပုံခ်ၿပီးမွ သူ႔ဘာသာသူ စားေလ႔႐ွိသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဤအခ်င္းအရာကို ျမင္ရေသာ လူၾကီးမ်ားႏွင္႔ ေဆြေတာ္ မ်ဳိးေတာ္မ်ားက *ဪ … ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးဟာ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္၀င္စားတာပါလား၊ အရင္ဘ၀က ေကာင္းတုံထိပ္ေခါင္တင္ ညီမေတာ္ေလးက သူ႔ကိုသြားၿပီး ရန္ေတြ႔ေနသည္ကို စြဲကာ သည္ညီမေတာ္ေလး၏ ၀မ္းတြင္မွ လာ၀င္စားရေလတယ္* ဟုေကာက္ခ်က္ခ်ေတာ္မူၾကသည္ဟုဆိုပါသည္။ ေဖာ္ျပပါ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီး၏ လူ၀င္စားမႈကိစၥတြင္ ယခင္ဘ၀က လူ၀င္စားသူမွာ ေတာင္ညဳိထိပ္ေခါင္တင္ျဖစ္ၿပီး ယခုဘ၀တြင္ တူမေတာ္အျဖစ္ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးဟုျဖစ္ရေလသည္။ ႏွစ္ဘ၀လုံး ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ပင္ျဖစ္သည္။ ေကာင္းတုံထိပ္တင္မၾကီးသည္ (၁၃၁၂)ခု၊ သီတင္းကြၽတ္လဆန္း(၂)ရက္ေန႔တြင္ ကံကုန္ေတာ္မူသည္။

-----

ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္လူ၀င္စားထဲမွ စာေရးသူသိေသာ တတိယလူ၀င္စားမႈမွာလည္း အိမ္ေ႐ွ႕ေတာ္ဆက္ထဲမွပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုလူ၀င္စားမွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း၏ သားေတာ္ျမင္းမွဴးမင္းသားၾကီးထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုး၏ သားေတာ္အငယ္ဆုံး ထိပ္တင္ေဆြပင္ျဖစ္ပါသည္။ ျမင္းမွဴးမင္းသားၾကီးထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စုိးဆိုသူမွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းႏွင္႔ ေဆာင္ရသခင္ၾကီး သုသီရိသဥၥာခင္သဲအူ ( ေ႐ႊဘိုျမိဳ႕သူၾကီး ဦးေ႐ႊေရးသမီး)တို႔၏ တစ္ပါးတည္းေသာသားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုးသည္ အိမ္ေထာင္ဆက္မ်ားသည္။ သူ၏ ပထမဆုံးအိမ္ေထာင္ဘက္မွာ အိမ္ေ႐ွ႕မင္းသမီးေတာ္ ထိပ္ေခါင္တင္ခင္ျဖစ္သည္။ ထိပ္ေခါင္တင္ခင္က ဖဲအလြန္ကစားသည္ဟုဆိုသည္။ ေ႐ႊမန္းက်ီးေတာင္႔ႏွင္႔ ဖဲ႐ိုက္သည္။ သို႔ျဖင္႔ လင္မယား အဆင္မေျပျဖစ္ကာ သမီးေလးႏွစ္ပါး အျမႊာေမြးၿပီး လင္မယားကြဲၾကသည္။ သမီးေလးႏွစ္ပါးသည္ ငယ္ငယ္ႏွင္႔ပင္လြန္သည္။ ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုး၏ ဒုတိယအိမ္ေထာင္မွာ အစ္မေတာ္ စမၸာယ္နဂိုရ္မင္းသမီး၏ အပ်ဳိေတာ္ ခင္ခင္ခဆိုသူျဖစ္သည္။ တတိယအိမ္ေထာင္ဆက္မွာ ေရနံေခ်ာင္းမင္းၾကီး ဦးစို၏ေျမး မအုန္းပြင္႔ဆိုသူျဖစ္သည္။ စတုတၳအိမ္ေထာင္ဆက္မွာ အရပ္သူ ခင္ခင္ေ႐ႊျဖစ္ပါသည္။ ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုးႏွင္႔ ေျမာက္သားေတာ္ခင္ခင္ေ႐ႊတို႔တြင္ သားေတာ္ သမီးေတာ္ (၉)ပါးထြန္းကားရာ သားေတာ္အငယ္ဆုံး ထိပ္တင္ေဆြသည္ လူ၀င္စားျဖစ္သည္။ ထိပ္တင္ေဆြသည္ (၁၂၇၈)ခု၊တေပါင္းလျပည္႔ေက်ာ္(၁၅)ရက္ ဖြားျဖစ္ပါသည္။

ျမင္းမွဴးမင္းသားထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုး၏ ပထမဆုံးအိမ္ေထာင္ ထိပ္ေခါင္တင္ခင္မွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္းႏွင္႔ ကိုယ္လုပ္ေဆာင္ရ သခင္ၾကီး ခင္ဖြားၾကီး(ပုဂံမင္းလက္ထက္သံေတာ္ဆင္႔မဟာမင္းလွေက်ာ္စြာ၏ သမီး)တို႔၏ သမီးေတာ္ အငယ္ျဖစ္သည္ ။ အိမ္ေ႐ွ႕မင္းႏွင္႔ ခင္ဖြားၾကီးတို႔တြင္ သမီးေတာ္(၅)ပါးထြန္းကားရာ (၃)ပါးမွာ ငယ္ကလြန္၍ ထိပ္ေခါင္တင္ေကာင္းႏွင္႔ထိပ္ေခါင္တင္ခင္ဟူ၍ သမီးေတာ္ႏွစ္ပါးသာ အဖတ္တင္ပါသည္။ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း နတ္႐ြာစံၿပီးေနာက္ ခင္ဖြားၾကီးသည္ မတၱရာ၀န္ ဦးဖုိးေသာ႔ႏွင္႔ ေနာက္ အိမ္ေထာင္ျပဳသည္။ ထိုအိမ္ေထာင္ႏွင္႔ ခင္ေမာင္ၾကီးဟုေခၚေသာ သားတစ္ေယာက္ ထြန္းကားျပန္သည္။ ၾကီးျပင္းလာေသာအခါ ခင္ေမာင္ၾကီးသည္ ျမိဳ႕အုပ္ျဖစ္လာသည္။ ထိပ္ေခါင္တင္ခင္ႏွင္႔ ခင္ေမာင္ၾကီးတို႔သည္ မေအတူဖေအကြဲ ေမာင္ႏွမျဖစ္ရာ ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုးႏွင္႔ ခင္ေမာင္ၾကီးသည္ သမီးေယာက္ဖေတာ္သည္။ ထိုျမိဳ႕အုပ္ ခင္ေမာင္ၾကီးကြယ္လြန္ေသာအခါ ေယာက္ဖေတာ္သူ ထိပ္ထင္ကိုယ္ေတာ္စိုး၏ စတုတၳအိမ္ေထာင္ခင္ခင္ေ႐ႊတြင္ သားေတာ္အငယ္ဆုံး ထိပ္တင္ေဆြအျဖစ္ လာေရာက္၀င္စားျခင္းျဖစ္သည္။ ယခင္ဘ၀ျမိဳ႕အုပ္ဦးခင္ေမာင္ၾကီး၏ အမူအက်င္႔မ်ားအားလုံး ယခုဘ၀ထိပ္တင္ေဆြတြင္ ပါလာသည္ဟုအဆို႐ွိပါသည္။ ထိပ္တင္ေဆြသည္ ပတိမ္းထိပ္တင္မၾကီးဆိုသူႏွင္႔အိမ္ေထာင္က်သည္။ ပတိမ္းထိပ္တင္မၾကီးမွာ အိမ္ေ႐ွ႕စံကေနာင္မင္း၏ သားေတာ္ၾကီး ပတိမ္းမင္းသားႏွင္႔ လႈိင္ထိပ္ေခါင္ တင္ဖြားတို႔စုံဖက္၍ရေသာ ပတိမ္းထိပ္တင္ကေလးႏွင္႔ က်ဳိက္ပဒိုင္သူ ေဒၚႏွင္းျမတို႔၏ သမီးၾကီး ျဖစ္သည္။ ထိပ္တင္ေဆြႏွင္႔ ပတိမ္းထိပ္တင္မၾကီးတို႔သည္ သားသမီးမ်ားထြန္းကားေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ကပင္ဆုံးပါးသြားၾကသည္။ ပတိမ္းထိပ္တင္မၾကီးသည္လည္း ငယ္ငယ္႐ြယ္႐ြယ္ႏွင္႔ ကံကုန္သြား႐ွာသည္။ ထိပ္တင္ေဆြ၏ လူ၀င္စားမႈကိစၥတြင္ ယခင္ဘ၀က၀င္စားသည္မွာ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ေယာက္ဖ ျမိဳ႕အုပ္ခင္ေမာင္ၾကီးျဖစ္ၿပီး ယခုဘ၀တြင္ ေယာက္ဖေတာ္၏ စတုတၳအိမ္ေထာင္မွ သားေတာ္လာျဖစ္ရေလသည္။

-----

စာေရးသူသိေသာ စတုတၳလူ၀င္စားမႈမွာ အိမ္ေ႐ွ႕ေတာ္ဆက္ထဲမွပင္ျဖစ္သည္။ ထိုလူ၀င္စားမွာ အထက္၌ေဖာ္ျပခဲ႔ေသာ လူ၀င္စားထိပ္တင္ေဆြ၏ ေျမာက္သားေတာ္ ပတိမ္းထိပ္တင္မၾကီး၏ ေမာင္အငယ္ဆုံးျဖစ္သည္။ ပတိမ္းထိပ္တင္ကေလးႏွင္႔ ေဒၚႏွင္းျမတို႔မွ သားသမီး(၅)ေယာက္ထြန္းကားသည္။ ထိပ္တင္ညႊန္႔၊ ထိပ္တင္မၾကီး ၊ ထိပ္တင္လွ၊ ထိပ္တင္မေလးႏွင္႔ ထိပ္တင္ေစာတို႔ျဖစ္သည္။ အၾကီးဆုံးထိပ္တင္ညႊန္႔ႏွင္႔ အငယ္ဆုံးထိပ္တင္ေစာတို႔သည္ ေယာက်ၤားေလးမ်ားျဖစ္သည္။ ပတိမ္းထိပ္တင္ကေလး၏ ေျမာက္သားေတာ္ ေဒၚႏွင္းျမ၏ ညီမေဒၚရီသည္ သူေဌးၾကီးဆာဖိုးသာ၏ဇနီး ေလဒီသာျဖစ္သည္။ ေဒၚႏွင္းျမႏွင္႔ေဒၚရီ(ေလဒီသာ)တို႔၏ ဖခင္သည္ ကြယ္လြန္ေသာအခါ ေဒၚႏွင္းျမ၀မ္းတြင္ လာ၀င္စားၿပီး ထိပ္တင္ေစာျဖစ္လာသည္။ ထိပ္တင္ေစာ ေလးငါးႏွစ္သားအ႐ြယ္က ရန္ကုန္႐ွိေလဒီသာ၏ အိမ္တြင္ ေ႐ွ႕ေနတစ္ဦးႏွင္႔ ေလဒီသာတို႔ ဧည္႔ခန္းတြင္ကိစၥတစ္ခုကို ေဆြးေႏြးေနၾကသည္ဆိုသည္။ ထိပ္တင္ေစာသည္အနားတြင္ လာရပ္၍ေန၏ ။ မိခင္ျဖစ္သူေဒၚႏွင္းျမက ကေလးအရာမဟုတ္၍ ေခၚထုတ္ရာမလိုက္ဘဲ ဇြတ္ေပ၍ေနသည္။ လက္ကိုအတင္းဆြဲ၍ေခၚရာ-

*မရီကို စိတ္မခ်ဘူး၊ စိတ္မခ်ဘူး*

ဟုေအာ္ဟစ္ကာ ႐ုန္းကန္၍ငိုေတာ႔သည္ဆိုပါသည္။ ဤသို႔ျဖစ္ပ်က္ၿပီးသည္႔ေန႔မွစ၍ ဆက္ေမးၾကည္႔ရာမွ ထိပ္တင္ေစာသည္ ေဒၚႏွင္းျမႏွင္႔ ေလဒီသာတို႔၏ ဖခင္၀င္စားသည္ဟုသိရေတာ႔သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ထိပ္တင္ေစာကို ေဒၚႏွင္းျမႏွင္႔ ေလဒီသာတို႔က *အေဖၾကီး*ဟု ေခၚရာမွ အစ္မမ်ားကလည္း လိုက္ေခၚၾကရာ ထိပ္တင္ေစာငယ္မည္ *အေဖၾကီး*ဟု တြင္သြားေတာ႔သည္။

ထိပ္တင္ေစာသည္ အသက္(၇၁)ႏွစ္တြင္ လူ၀တ္ေၾကာင္ကို စြန္႔၍ ရဟန္းျပဳသြားသည္။ ယခုထိသက္႐ွိ ထင္႐ွား႐ွိပါေသးသည္။ ပတိမ္းထိပ္တင္ေစာ၏ လူ၀င္စားမႈကိစၥတြင္ ယခင္ဘ၀က မိခင္ဘက္မွ အဘိုးျဖစ္ၿပီး ယခုဘ၀တြင္ ေျမးလာျဖစ္ရေလသည္။

ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဘ၀သံသရာကို ယုံၾကည္မႈ႐ွိေပရာ ဤယုံၾကည္ယူဆခ်က္သည္ အက်ဳိးမယုတ္ေပ။ ေကာင္းေသာ အေၾကာင္းတရားႏွင္႔ အက်ဳိး႐ွိေသာယုံၾကည္မႈပင္ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔၏ ဓေလ႔ပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ *ေပ်ာက္ေသာသူ႐ွာလွ်င္ေတြ႔ ၊ ေသေသာသူၾကာလွ်င္ေမ႔* ဟူေသာ စကားတြင္ *သက္၀င္ယုံၾကည္မူ၊ ေသသူကိုျပန္လည္ေတြ႔* ဟူ၍ပင္ ျဖည္႔စြက္လိုက္ခ်င္ပါေတာ႔သည္။

[သည္ေဆာင္းပါးျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ ကူညီေသာ အိမ္ေ႐ွ႕ေတာ္ဆက္မ်ားႏွင္႔ ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္စိုး၏ ေျမးသမက္ေတာ္ ဦးစိန္ေမာင္ဦးတို႔အား ေက်းဇူးတင္႐ွိပါသည္။]

ေမာင္သန္းေဆြ(ထား၀ယ္)

ဆြဲပန္းခ်ီ(၁)ပုံ ၊အျဖဴအမည္းပုံံႏွစ္ပုံပါ ။ စာ၁၇၈-စာ၁၉၆

ရန္ေအာင္စာေပ

တိုးထက္

စီစဥ္သည္႔

ကုန္းေဘာင္ဆက္လူ၀င္စားမ်ား

ႏွင္႔

ဂမၻီရျဖစ္ရပ္ဆန္းမ်ား

ပုံႏွိပ္ျခင္း

ပထမအၾကိမ္ ၊ ၂၀၀၂-ခုႏွစ္၊စက္တင္ဘာလ

အုပ္ေရ-၁၀၀၀

ခြင္႔ျပဳခ်က္အား ဤေနရာမွေတာင္းဆိုလိုက္ရပါသည္။ ျပန္လည္ကူးယူ႐ိုက္ႏွိပ္ေဖာ္ျပသူ